De volkshuisvesting staat volop in de schijnwerpers. Woningcorporaties hebben te maken met woningnood, verduurzaming en betaalbaarheid, terwijl de maatschappelijke en politieke verwachtingen stijgen. Dat maakt de rol van de Raad van Toezicht zwaarder én veelzijdiger dan ooit.
Strenger toezicht door de Autoriteit woningcorporaties
Sinds 1 juli 2025 gelden er nieuwe regels van de Autoriteit woningcorporaties (Aw). Zo kan de Aw voortaan een tussentijdse toetsing uitvoeren als er signalen zijn dat een commissaris niet meer voldoet aan de eisen. Bij herbenoemingen geldt bovendien een verkorte procedure.
De boodschap is helder: het functioneren van toezichthouders komt nadrukkelijker onder de loep. Integriteit, geschiktheid en professioneel gedrag zijn geen bijzaak, maar kernonderdelen van het toezicht.
Woningnood en miljardeninvesteringen
Het kabinet trekt miljarden uit om de woningbouw te versnellen en bestaande gebouwen beter te benutten. Ook leefbaarheid en verduurzaming staan hoog op de agenda.
Voor corporaties betekent dit scherpe keuzes: waar investeren, welke wijken renoveren, en hoe balans te houden tussen snelheid en betaalbaarheid? De Raad van Toezicht moet daarbij optreden als kritische sparringpartner van de bestuurder, die verder kijkt dan de korte termijn.
Investeringsruimte onder druk
Uit een recent interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) blijkt dat de financiële slagkracht van corporaties onder druk staat. Stijgende bouwkosten en ingewikkelde regelgeving maken het moeilijk om ambities waar te maken.
Toezichthouders moeten daarom niet alleen financiële expertise meebrengen, maar ook de vaardigheid om lange termijn afwegingen te beoordelen. Hoeveel kan en moet een corporatie investeren, en welke risico’s zijn daarbij aanvaardbaar?
De OOB-status in beweging
Een andere ontwikkeling is het voorstel om de grens voor de organisatie-van-openbaar-belang (OOB)-status te verhogen van 5.000 naar 20.000 verhuureenheden. Als dit doorgaat, vallen veel corporaties onder minder strenge rapportage- en accountantsregels.
Dat biedt verlichting, maar legt ook meer verantwoordelijkheid bij de Raad van Toezicht. Want als de externe druk afneemt, moet intern toezicht des te scherper georganiseerd zijn.
Corporatievoorraad groeit nauwelijks
Uit de Staat van de Corporatiesector 2025 blijkt dat het aantal corporatiewoningen nauwelijks toeneemt. Veel nieuwbouw vervangt bestaande woningen die worden gesloopt of verkocht. Het netto aandeel corporatiewoningen in de totale voorraad daalt dus.
Hierdoor worden lokale prestatieafspraken met gemeenten en huurdersorganisaties steeds belangrijker. De Raad van Toezicht heeft hierin een cruciale rol: bewaken dat maatschappelijke doelen overeind blijven, ook als de cijfers tegenvallen.
Conclusie
De uitdagingen in de volkshuisvesting zijn groter dan ooit. Van de Raad van Toezicht wordt verwacht dat zij verder kijkt dan de cijfers en dat zij richting geeft aan thema’s als duurzaamheid, betaalbaarheid en maatschappelijke waarde.
De Raad van Toezicht is daarmee niet alleen een controleur, maar ook een strategisch en maatschappelijk kompas – onmisbaar in deze tijd van grote woonopgaven.
Bent u geïnteresseerd in een toezichthoudende functie binnen de volkshuisvesting of andere maatschappelijke sectoren? Op rvt-vacatures.nl vindt u een overzicht van actuele functies voor de Raad van Toezicht.